تاسیس نخستین بانک های ایرانی در خیابان چراغ برق/عمر ۱۲۰ ساله
تاریخ انتشار: ۶ اردیبهشت ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۲۵۶۵۹۶
خسرو معتضد در برنامه «تاریخ تماشایی» سایت اشتراک گذاری ویدئو تماشا به بازگویی ماجرای لیندن بلات رئیس آلمانی بانک ملی پرداخت.
به گزارش امتداد نیوز، خسرو معتضد درباره تاسیس بانک در ایران گفت: ناصرالدین شاه از چک خوشش آمد و قرار شد بانک های خارجی در ایران تاسیس شود.
معتضد در پاسخ به این سوال که چرا ما لیندن بلات را بر سر کار آوردیم گفت: ما همیشه در آرزوی داشتن بانک بودیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: چند فرانسوی و دیگران به ایران آمدند ولی هیچ کدام نشد. بالاخره ناصرالدین شاه به خانواده رویتر امتیازاتی مانند جنگل ها و کانی های معدن ایران در سال ۱۲۹۰ در سفر اولش داد و قرار شد در ایران بانک درست کنند. بارون یولیوس دو رویتر یک یهودی آلمانی بود که تبعه انگلیس شده بود و تشکیلات مالی داشت. خبرگزاری رویترز به معنی رویترها هم برای یولیوس دو رویتر بود.
این مورخ بیان کرد: دولت ایران نتوانست کاری کند. بعد از ۱۶ سال در سال ۱۸۸۹ میلادی که ناصرالدین شاه به سفر بعدی می رود اروپایی ها می گویند ما به اعلی حضرت چهل پنجاه هزار لیره رشوه داده ایم و شما باید بدهی ما را بدهید. داشتند آبروریزی می کردند که شاه دستور می دهد به اینها امتیار بانک شرقی را بدهند.
تاسیس بانک شاهنشاهی ایران توسط انگلیسی ها
معتضد اظهار کرد: بعد از یک سال رویتر این امتیاز را به امپریال بانک انگلستان یعنی بانک شاهی انگلیس به قیمت بالایی می فروشد. اینها به ایران می آیند و بانک شاهنشاهی ایران را تاسیس می کنند. می دانستند که کلمه شاهنشاهی خیلی ابهت دارد به همین دلیل برای اینکه بگویند ما فارسی هستیم از کلمه شاهنشاهی به جای امپراطوری استفاده کردند.
وی ادامه داد: این بانک بین خیابان چراغ برق و خیابان ناصری در ضلع شرقی میدان توپخانه در ساختمان با جبروتی درست می شود. پرچم بزرگی هم بر سردرش می گذارند. این بانک تا سال ۱۳۲۷ یعنی به مدت ۶۰ سال فعالیت می کند.
تعیین وزیر بانک برای ایران توسط دولت روسیه
نویسنده کتاب «سیاست، زن و حرمسرا» گفت: این بانک در این مدت هر چه سرمایه به دست می آورد از ایران خارج می کند. بعد روس ها به میان می آیند و بانک استقراضی روس را خانواده پولیاکف راه می اندازد. در ابتدا صندوق تعاونی بود و بعد انجمن صرافی و بعد بانک می شود. در نهایت دولت روسیه این بانک را می گیرد و برایش وزیر بانک تعیین می کند.
معتضد تصریح کرد: ۵ منات وارد ایران می کنند. همه اینها کار سیاسی است. به روسای عشایر، به رجال، به درباریان، به خود ناصرالدین شاه، به ولیعهد و به پسر ولیعهد محمدعلی میرزا وام می دهد. یعنی این ۵ میلیارد هیچ فایده ای برای روسیه نداشته است و فقط در حال گرفتن املاک بوده است. جنگل های شمال، ماهیگیری و شیلات را می گیرند.
زرنگی روس ها و وسیله قرار دادن بانک برای گرفتن املاک ایران
وی افزود: هر کسی را که در ایران سراغ داشتید از خان، لیدر اجتماعی، درباری و امیرتومان به بانک بدهی داشت. محمدعلی میرزا از زمانی که پسر ولیعهد بود تا زمانی که شاه شد، عزل شد و خواست از ایران برود، یک و نیم میلیون تومان بدهی داشت که املاکش را گرو گذاشت. روس ها خیلی زرنگ بودند در عین حال این بانک فقط یک وسیله سیاسی بود.
معتضد ابراز کرد: بانک شاهنشاهی کار بانکی می کرد و با بانک روس ها در رقابت بود ولی دوام آورد. اسکناس ما دست اینها بود و سکه دست دولت بود. اسکناس ها را در لندن چاپ می کردند و می نوشتند: مصرف در تهران. یعنی شما اسکناس را در همه شهرهای ایران نمی توانستید استفاده کنید. اسکناس ها یک تومانی، سه تومانی، پنج تومانی، ۱۰ تومانی و ۱۰۰ تومانی بود.
وی ادامه داد: بانک شاهنشاهی بانکداران خوبی به ایران فرستاد. مثلا در رشت فردی به نام رابینو، آدم خیلی حسابی بود. در تهران هم بانک شاهنشاهی نفوذ فوق العاده ای داشت. هر کسی که می خواست از ایران پول خارج کند به این بانک می داد. این بانک با پول های ایرانی کار می کرد و در نهایت تمام سرمایه اش را از ایران بیرون برد.
مردم بانک شاهنشاهی را یک شرکت نزولخواری می دانستند
این تاریخدان گفت: مردم مخالف این بانک شاهنشاهی بودند و آن را یک شرکت نزولخواری می دانستند که تمام مردم را آلوده کرده است و به ضرر ایران اقدام می کند.
وی ادامه داد: یکی از بدی های این بانک این بود که همه جا شعبه داشت. دولت ایران در سال ۱۹۰۰ میلادی یعنی زمان مظفرالدین شاه به بانک آلمان و بانک عثمانی امتیاز داد که نگرفتند و فقط بانک شاهنشاهی و بانک استقراضی بودند. بعد از انقلاب روسیه این بانک روس ها به ایرانیان تحویل داده می شود.
نخستین بانک ایرانی
معتضد با تاکید بر اینکه بانک ملی در کار نبود گفت: در زمان مشروطه خواستیم بانک ملی بزنیم ۱۵۰ هزار تومان پول بیشتر جمع نشد و با این پول نمی شد بانک درست کرد. زمانی که رضاشاه وزیر جنگ بود بانک پهلوی قشون را درست کردند یعنی همین بانک سپه. این بانک که راه اندازی شد راه برای کارهای بعدی باز شد.
مشاور تاریخی سریال «دکتر قریب» اظهار کرد: بعد از مدتی گفتند آلمان ها استاد بانکداری هستند. آلمان، سوئد، اتریش، آمریکا و فرانسه، ۵ کشور شناخته شده در این زمینه هستند. بلژیکی ها هم تبحر دارند ولی ایرانی ها را در گمرک و خزانه داری اذیت کرده و مردم ناراضی بودند. هلندی ها هم مشکلی داشتند و نمی خواستند وارد ایران بشوند.
وی یادآور شد: بعد از اینکه قانون بانک ملی از تصویب مجلس گذشت برای اینکه از رقیبشان بانک شاهنشاهی که بانک جهانی بود عقب نمانند دکتر لیندن بلات و معاونش فوگل را استخدام کردند. اینها یهودی بودند. بلات کارهای جالبی کرد مثلا در هر شهر ایران ساختمان قشنگی برای راه اندازی بانک ساخت، به رئیس شعبه خانه داد که الان هم گویا همینطور است، برای بانک سفره خانه درست کرد.
معتضد افزود: ۲۲ رئیس بانک به ایران آمدند که بعضی از اینها بعدا سفیر آلمان در ایران شدند و یا پست های مهمی گرفتند. مثلا بعد از اینکه رابطه برقرار شد سفیر آلمان در ایران در سال ۱۳۳۲ رئیس بانک ملی در کرمانشاه بود. روسای بانک در طبقه بالای بانک ساکن بودند.
نویسنده «اشرف از سرای سنگلج تا سریر سلطنت» گفت: تیمورتاش وزیر دربار آدم عیاشی بود. جعفرقلی خان سردار اسد هم احتیاج به پول داشت. اینها کارهایی از قبیل اعطای اعتبارات بی محل و بدون مجوز به اشخاص و بازرگانان غیرقابل اعتماد، فروش ارز به قیمت دولتی به همسر تیمورتاش که در بازار آزاد می فروخت، ضرر و زیان در سرمایه گذاری غیرلازم مثل معاملات تریاک انجام داده بودند.
ماجرای تقلب های تیمور تاش در بانک
وی افزود: تیمورتاش به ۱۸ ماه زندانی و دادان ۶۱ هزار تومان خسارت محکوم شد. او فدای مهمانی هایی که با پول بانک می گرفت و مهمانی هایی که می رفت شد و باعث شد بانک ضرر کند. فردی به نام نواب و همچنین حسین علاء این قضیه را کشف کردند و به رضاشاه اطلاع دادند که این تقلبات انجام می شود. تیمورتاش مورد تنفر بود.
معتضد تصریح کرد: فوگل به بیروت می رود. بیروت مستعمره فرانسه بود، بنابراین پلیس فرانسه او را دستگیر می کند و به هتلی می فرستد تا فردا خودش را به ایران معرفی کند. فوگل در آلمان سوابقی داشت و از ترس اینکه او را به آلمان بفرستند خودش را دار زد.
وی در پایان این قسمت از برنامه «تاریخ تماشایی» سایت اشتراک گذاری ویدئو تماشا گفت: یکی دیگر را از آلمان می آورند و حسن علاء را مدیر بانک ملی می کنند. این بانک از سال ۱۳۰۷ تا الان حدود هشتاد سال از عمرش می گذرد. خوبی این قضیه این بود که نشر اسکناس از بانک شاهی گرفته شد. سال ۱۳۳۹ بانک مرکزی افتتاح شد.
true برچسب ها : بانکداری اسلامی تهران قدیم خسرو معتضد trueمنبع: امتداد نیوز
کلیدواژه: بانکداری اسلامی تهران قدیم خسرو معتضد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.emtedadnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «امتداد نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۲۵۶۵۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهران قدیم | طولانی‌ترین خیابان تهران ۶۹ سال قبل این شکلی بود
به گزارش خبرآنلاین از سازمان اسناد و کتابخانه ملی، محمود پاکزاد از اولین عکاسانی است که تاریخ خیابان‌های تهران را مصور و مستند کرده است، البته از جمله شهرهایی که پاکزاد برای عکاسی به آن‌ها سفر کرده می‌توان به اصفهان، شیراز، تبریز، گرگان، اهواز،آبادان، خرمشهر، همدان، آذربایجان، قم، شهرهای شمالی ایران اشاره کرد. پاکزاد در سال ۱۳۷۷ خودش را بازنشسته کرد و در سال ۱۳۷۸ عکس‌های خود را به سازمان اسناد ملی اهدا کرد.
تصویر زیر از مجموعه عکس‌های محمود پاکزاد از خیابان ولیعصر(عج) تهران در سال ۱۳۳۴ است. خیابان ولیعصر تهران یکی از شاه‌راه های ارتباطی در مسیر شمال به جنوب و برعکس در شهر تهران است. تا پیش از انقلاب اسلامی ایران خیابان ولیعصر را با نام خیابان پهلوی می‌شناختند. خیابان ولیعصر به‌واسطه درختان چنارش نیز شهرت زیادی دارد؛ گرچه که در گذشته تعداد این درختان بسیار بیشتر از امروز بود.
۲۳۳۲۳۳
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902609
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش مییابد